15. Teras Sergisi Karşıtlık Online Katalog
ELGİZ MÜZESİ 15.TERAS SERGİSİ- KARŞITLIK
Elgiz Müzesi’nin gerçekleştirdiği bugüne kadar 262 sanatçının 395 yapıtının
sergilendiği Teras Sergileri, Cumhuriyetin 100. yılında müzenin 2000m2lik açık
sergileme alanında sanatçıların yapıtlarına 15. Teras Sergisi ile ev sahipliği
yapmaya devam ediyor. Sanatçıların dikkate değer katılımıyla, her yıl aramıza
katılan genç sanatçılarla farklı anlatım dillerini bir araya getiren sergilerimiz,
heykel sanatı için büyük bir birikim oluşturdu. Sanatseverlerin desteğiyle
koleksiyonlara taşınan yapıtlar bugünün izini geleceğe taşıyorlar. Cumhuriyetin
kurucu ilkelerinin önemli bir eksenini oluşturan kültür ve sanatın yeni yüzyılına
Teras’ tan bakarken, düzenleyeceğimiz sergiyi 2022 yılında kaybettiğimiz,
sergilerimizin fikir önderi, danışma kurulu kurucu üyelerimizden Haşim Nur Gürel’e
adıyoruz.
2023 yılı Haziran ayında açılacak 15. Teras Sergisi’nin kavramsal çerçevesi
“Karşıtlık” olarak belirlendi.
"Sanatçıların dikkate değer katılımıyla, her yıl aramıza
katılan genç sanatçılarla farklı anlatım dillerini bir araya
getiren sergilerimiz, heykel sanatı için büyük bir birikim
oluşturuldu"
“Karşıtlık” (polarite) kavramı hem sanat hem de felsefe tarihinde belirgin bir
sanatsal özellik olarak karşımıza çıkar. Ancak, sanatın ortaya çıkışında gerekli bir
unsur olan “Karşıtlık”, Dualite’ den ayrı düşünülmelidir. Çünkü Dualite, genellikle iki
aşırı uç arasında ontolojik bir farkı imler.
Hermetik felsefenin temel öğretileri arasında yer alan “Karşıtlık” ilkesine göre “Her
şey ikilidir”, “Her şeyin iki kutbu vardır”, “Her şeyin bir karşıt çifti vardır.”
"sanatın ortaya çıkışında gerekli bir unsur olan
“Karşıtlık”, Dualite’ den ayrı düşünülmelidir. Çünkü Dualite,
genellikle iki aşırı uç arasında ontolojik bir farkı imler."
Dolayısı ile “Karşıtlık” ilkesi görünüşte karşıt olan şeylerin çeşitli derecelerde bir ve
aynı olduğunu belirtir.
Çin felsefesinde de karşıtlıkların kucaklaşmasının sembolü olan yin ve yang,
karşıtlıkların birbirlerini tamamlayıcı, birbirine bağlı ve bağımlı olduğuna işaret
etmektedir. Bu sanatsal ve felsefi problem ışığında Amerikalı soyut-dışavurumcu
ressam Ad Reinhardt “Timeless Art Words, A Guide to the Polarities and Art
Critics” (Zamansız Sanat-Sözcükleri, Sanat Eleştirmenleri ve Karşıtlıklar İçin
Kılavuz) adlı yazısında belki de sanat için her dönem için geçerli olabilecek
karşıtlıkların bir listesini sunar. Heinrich Wölfflin de “Sanat Tarihinin Temel
Kavramları” adlı kitabında görsel sanatçıların karşı karşıya kaldığı beş karşıt
(çizgisel/gölgesel, düzlem/derinlik, kapalı form/açık form, çokluk/birlik, belirlilik/
belirsizlik) seçenekten bahseder. Bununla birlikte, sanat tarihindeki farklı
üslupların sınıflandırılmasında da karşıt kategorilere doğru bir eğilim olduğu
göze çarpmaktadır. Ki bu belki de sanatın doğasında karşıtlığın ne kadar önemli
olduğunu vurgular.
Bu bağlamda sanatçıların bu yaz Elgiz Müzesi terasında sergilenecek
yapıtları, sanata ve felsefeye yön veren ve düşünme sistematiğimizin yapı
taşlarından biri olan karşıtlık kavramına ışık tutacaktır.
-Ömer Emre Yavuz
Photo credit: Kayhan Kaygusuz
Bizi Destekleyin Üyelik Kategorileri
* Müze Dostu Olmak
* Sponsor Olmak: Katalog, Etkinlik, Sanatçı Projeleri, Rezidans, Atölye Çalışmaları